logo

İstanbul'da Boğaz'ın kontrolü

İstinye’deki Gemi Trafik Hizmetleri Merkezinde, İstanbul ve Çanakkale boğazları ile Türk Boğazlar Bölgesi’ndeki tüm gemiler bu merkezden kontrol ediliyor. 7 gün 24 saat çalışan merkezdeki tecrübeli kaptanlar günde 120 geminin Boğaz’dan geçişini sağlıyor.

Dünyanın en işlek suyollarından İstanbul Boğazı’nın güvenliği Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Gemi Trafik Hizmetleri Operasyon Amirliği’nin tecrübeli uzakyol kaptanları tarafından sağlanıyor. Dünyanın pek çok denizinde uzak yol kaptanlığı yaparak tecrübe edinen VTS(Vessel Traffic Services-Gemi Trafik Hizmetleri) operatörleri, gemilerin İstanbul ve Çanakkale boğazları ile Marmara Denizi’ni kapsayan Türk Boğazlar Bölgesi’nde deniz trafiğinin güvenliği için çabalıyor.

7 gün 24 saat kesintisiz çalışan kaptanlar, her gün 3 milyon insanın kullandığı yerel deniz trafiğini yönetirken büyük sorumluluk alıyor. İstanbul Boğazı’nın iki girişinde, demir yerleri ve açık denizde bekleyen gemilerin listesini alan VTS baş operatörü; geliş zamanı, geminin yükü, boyutları ve hızına göre risk analizi yapıyor.

4 sektöre bölünen İstanbul Boğazı’ndan geçen geminin her anı ve hareketleri uzmanlar tarafından kontrol edilirken, kaptana yardımcı olacak tüm bilgiler veriliyor. Boğazdan geçen gemi takip edilirken, acil durumlar için kurtarma ve yedekleme gemileri hazır bekliyor.

4 bölgeye ayrılan İstanbul Boğazı

17 deniz mili uzunluğundaki İstanbul Boğazı, 4 bölgeye(sektöre) ayrılarak trafik hizmetleri veriliyor. Sektör Türkeli, Karadeniz’in 20 mil kuzeyinden Anadolu Kavağı’na; Sektör Kandilli Anadolu Kavağı’ndan 15 Temmuz Şehitler Köprüsü’ne; Sektör Kadıköy, köprüden Marmara Denizi girişine, Sektör Marmara ise Sektör Gelibolu’ya uzanıyor. Tüm demirleme yerlerini barındıran Kadıköy sektöründe, balıkçı tekneleri, özel yelkenli ve motor yatlar, gezinti tekneleri ve şehir hatları vapurlarının oluşturduğu yerel trafik operatör tarafından dikkate alınıyor.

Sektör Kandilli ise keskin dönüşleri ve boğazın en dar yerleri ile risk içeriyor. Kandilli-Aşiyan arasındaki 690 metrelik darlık uzmanlar tarafından vurgulanıyor. Bir geminin en az 12 manevra yapması gereken boğaz geçişi, Yeniköy’de 80 derecelik manevra ile en zorlu halini alıyor. 4 farklı akıntının olduğu İstanbul Boğazı’nın akıntı hızı 6 knot’a çıkıyor. Gemiler ise en fazla 10 knot yapabiliyor. VTS operatörleri, lodos sonrası oluşan ve girdaplara yol açan İstanbul Boğazı’na özgü ‘Orkoz’ akıntısı içinde kaptanları şiddetle uyarıyor.

Kesintisiz hizmet

VTS operatörü, planlanan şekilde geçen geminin kaptanı ile irtibat kurarak, keskin dönüşler ve akıntı hızı hakkında uyarılar yapıyor. Acil durumda yardım için tüm olanakların hazır olduğunu belirten operatör, kaptanın güvenle geçişi için önemli rol oynuyor. İstanbul dışında bakanlığa bağlı olarak Çanakkale, İzmir, İzmit ve Mersin’de Gemi Trafik Hizmetleri Merkezleri bulunuyor. Gemiler en az 2 gün önce teknik yeterlilik ve geçiş bilgilerini gönderiyor. Boğazlara girmeden 2 saat önce de son bilgilerini telsizle bildirerek geçiş için hazır olduğunu belirtiyor.

Milliyet