Okul gereçlerinde ‘zehir’ kalıntılarına dikkat!

Yeni eğitim dönemi öncesinde, merdiven altında üretilen okul çantaları, kalemlik, matara ve cep telefonu kılıfı gibi ürünler adeta zehir saçıyor. Uzmanlar boyasız, doğal ürünleri önerirken, ucuz fiyatlı taklit konusunda uyarıyor.

Okulların açılmasına sayılı günler kala piyasada satılan, “merdiven altı üretim” diye tanımlanan markasız okul çantaları ile kırtasiye ürünlerinin zehir saçtığı ortaya çıktı.

Edinilen bilgiye göre okul çantası ve kalemlik numuneleriyle ilgili test, 14 Ağustos’ta yapıldı. Testlerde, kaçak üretilmiş kalemliklerde sadece yüzde 0.01 olması gereken ftalat kimyasalı oranının, yüzde 1.14 olduğu anlaşıldı. Çocukların ilgisini çekmesi amacıyla üzerine futbol takımlarının logolarının basıldığı kalemliklerde ayrıca plastikleştirici olarak kullanılan Dibutil ftalat (DBP), dietil ftalat (DEP), di-izobenzil ftalat (DIBP) ve benzil bütil ftalat (BBP) oranları da yüzde 3’ün üzerinde çıktı.

Normalin 60 kat üstü!

Markasız okul çantalarının test sonuçlarıysa vehametin ulaştığı noktayı gözler önüne serdi. Kız çocuklarının kullandığı sahte bebek baskılı çantaların yanı sıra erkek öğrencilerin tercih ettiği futbol temalı ve yarış otomobili baskılı ürünlerde kanser yapıcı ftalat kimyasalı normalin 60 katı olarak ölçüldü. Çantalarda yüzde 0.01 olması gereken ftalat oranının, yüzde 6.033 olduğu tespit edildi.


Son 4 yılda 79 bin ürün güvensiz çıktı

- 2011’den beri yapılan denetimlerde 2015 yılı ağustos ayı itibarıyla 10 bin 135 firmanın 3.3 milyon ürünün denetlendi.

- Güvensizlik tespit edilen 715 firmanın 79 bin 355 ürünüyle ilgili idari işlem yapıldı. n Güvensizlik tespit edilen şirketlere toplamda 4 milyon TL lira para cezası kesildi.

‘Ftalat’ maddesi esneklik veriyor

Ftalat, sert plastik maddelerin daha esnek yapıya dönüştürülmesi için dünyada ilk kez 1920’li yıllarda kullanılmaya başlandı. Sert malzemenin, eğilip bükülebilmesi ve esneklik kazanması için kullanılan ftalatların kanserojen etkisi ispatlandı. Erkeklerde kısırlığa neden olan ftalatın, 2009’dan itibaren Kaliforniya’daki kullanımına sınır getirildi. Yüksek miktarda ftalatlı ürün kullanan çocukların, ileriki yaşlarda kanser ve kısırlık riski taşıdığı da bilim insanlarınca ortaya konuldu.

Binde 1’i geçemez

Sağlık Bakanlığı 2 Nisan 2011 yılında yayınladığı tebliğ ile ürünlerdeki ftalat kullanım oranını binde 1 ile sınırlandırdı. İşte o ürünler...
- Çocuk bakım gereçleri
- Kalemler ve defterler (plastik kısımlar), silgi, yapıştırıcı, makas, kalemtıraş, cetvel, koli bandı, bant, yapışkan notluk, şerit ve sıvı düzeltici
- Boya kalemleri ve boya malzemeleri (oyun hamuru ve parmak boyaları hariç)
- Beslenme çantası, okul çantası, sırt çantası, resim çantası, kalem kutusu
- Yiyecek taklidi ürünler
- Yüzme öğretmeye yardımcı ürünler
- Tekstil ürünlerindeki plastik baskılar ve aksesuarlar ve yağmurluklar, spor ayakkabılar, plastik terliklerde ftalat kullanımı ürün kütlesinin yüzde 0.1’ini (binde 1’ini) geçemez.

Bakanlık kanserojen maddeli ürün avında

Okul öncesinde yapılan denetimler, giyimden kırtasiyeye, bileklikten cep telefonu kılıfına, çocukların ve gençlerin kullandığı birçok üründe sağlığa aykırı hatta kanserojen maddelerin bulunduğunu ortaya koydu. Çoğu ucuz fiyata satılan bu ürünler Çin’den ithal ediliyor

Geçen ay numune alınan 17 bin okul kıyafeti, ayakkabı ve kırtasiye ürününden 9 biniyle ilgili analizler sürerken, testleri yapılanlardan 192’sinin güvensiz, 718’inin ise teknik düzenlemeye aykırı olduğu belirlendi. Testlere göre 6 bin 772 ürün ise güvenli çıktı.

Cep kılıfına dikkat

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, 2015 yılı eğitim ve öğretim yılının yaklaşması nedeniyle, denetimlerin ağustosta başladığı ve halen 81 ilde devam ettiğini hatırlattı.

Açıklamada, ürünlerin azo boyar madde dışında nikel, kadmiyum, nonil fenoller, perflorooktan sülfanatlar, kalaylı organik bileşikler yönünden denetlendiği hatırlatılırken, etiketlerin de tüketiciyi yanıltıcı bilgiler içermemesi için elyaf analizlerinin doğruluğunun kontrol edildiği kaydedildi. Ayakkabılarda kimyasal maddelerin yanı sıra ayakkabıyı oluşturan malzemeleri gösteren etiketlerin kontrol edilmeye başlandığı vurgulanan bakanlık açıklamasında, “Özellikle çocukların son dönemlerde sıkça kullandığı renkli bileklikler, tokalar, cep telefonu kılıfları, mouse pad’ler denetim kapsamına alındı” denildi. Bakanlık, çocukların sağlığına zarar verebilecek tüm ürünleri “güvensiz ürüne sıfır tolerans” sloganıyla kontrol altına almayı hedeflediklerini duyurdu.

Bakanlık açıklamasında, yapılan denetimlerde güvensizlik oranlarının her geçen gün azaldığına da vurgu yapıldı.

Milliyet