Körfez gündeminde bu hafta...28.08.2017

Körfez basını ve gündeminde geçen hafta öne çıkan haberler...Suudi Arabistan, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri ve Umman gündeminde üst sıralarda yer alan haberlerden derlediğimiz dosyaya buradan ulaşabilirsiniz.

Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov bazı körfez başkentlerini ziyaret ediyor. Lavrov Kuveyt, Doha, ve Abu Dhabi’de üst düzey görüşmelerde bulunacak.

Körfez proje pazarında bir önceki yılla kıyaslandığında, toplamda yaklaşık 117 milyar dolarlık bir durgunluk görülecek. Yılın ilk altı kıyaslamalarında 2016 yılında anlaşmaya bağlanıp, başlanılan toplam büyük kamusal proje tutarı, yaklaşık 70 milyar dolar iken, bu yılın ilk altı ayında %19 azalarak 56 milyar dolar olarak gerçekleşti. Ülkeler bazında bakıldığında Suudi Arabistan dışında tüm körfez ülkelerinde, büyük kamusal projeler açısından bir durgunluk var.  Örneğin Kuveyt %46, Bahreyn %84’lük bir düşüş gösterirken,  genel olarak iyi durumda görünen Dubai’de bile, bu yıl geçen yıla göre bir gerileme var. 

Suudi Arabistan

Tüm dünya müslümanlarının ve bu arada Suudi Arabistan’ın en önemli gündemi Hacc. Şu ana kadar yaklaşık 1.5 milyon hacı Suudi Arabistan’a ulaştığını açıklayan Suud Hac Bakanlığı bu yıl toplamda 2 milyon civarında yabancı ziyaretçinin hac maksadıyla ülkeye giriş yapmasını bekliyor. Geçen yıl bu rakam 1.8 milyon idi. Bu arada 400 Katarlı hacı ile, 60.000’in üzerinde İranlı hacı adayı da Suudi Arabistan’a giriş yaptı.  

Suudi Arabistan Hükümeti eğitim ve sağlık alanında, yabancı yatırımcılara, yerli ortak zorunluluğunu kaldırmaya hazırlanıyor. Böylelikle bu sektörlerdeki yatırımcılar, şirket hisselerinin %100’ünü elinde bulundurabilecek. Hem ekonomiyi çeşitlendirmek, hem de artan eğitim ve sağlık yatırımları ihtiyacını hızlı ve etkili bir şekilde karşılayabilmek için bu yola başvurulması planlanırken, uygulamaya ait takvim ve detaylar henüz açıklanmadı.

Öte yandan Cidde’de düzenlenen Suud-Çin Yatırım Forumunda, toplam olarak 20 milyar dolarlık bir ortak yatırım fonunun oluşturulduğu 11 anlaşmanın imzalandığı duyuruldu. 60 ayrı prensip anlaşmasının ise toplam büyüklüğü 70 milyar dolar. Foruma katılan Suudi Enerji Bakanı, Çinlilerle işbirliğine verdikleri önemi vurguladı. Bu arada Suudi Arabistan’ın Çin Yeni üzerinden bir dış kredi borçlanması gerçekleştirmek istediği de ekonomi basınında yer almakta.

Katar

Katar, İran’la olan ilişkilerini tam diplomatik ilişki düzeyine yükseltiyor. Bu kapsamda, 2016 yılında geri çekilen Katar büyükelçisi de Tahran’a geri dönecek. Bu arada, Katar ve İran Dış işleri Bakanları da bir telefon görüşmesi yaptılar.  

Katar Emiri, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile bir telefon görüşmesi yaparak, son günlerdeki ziyaret trafiği ile ilgili bilgi aldı. Mahmud Abbas da ABD’lilerle yaptığı görüşmeler hakkında bilgi verirken, Katar Emiri’ne Filistin'e verdikleri destekten dolayı teşekkür etti.

Katar’da petrol dışı ihracat, Temmuz Ayı’nda, 1.3 milyar dolara ulaştı. Petrol dışı ihraç ürünlerinde başı farklı alüminyum ve menşeileri çekerken, ülkelerden de Umman, Hollanda ve Türkiye en çok alım yapan ülkeler arasında görülüyor. Öte yandan ABD’nin Rusya’ya uygulama kararı aldığı ambargo, Katar’ın satın almak istediği Rus Petrol Şirketi RosNeft’le ilgili beklentilerini zora soktu. Katar’ın kredi anlaşması yaptığı İtalyan ve İngiliz Bankalar, ABD ambargosundan sonra fikirlerini değiştirdiler.

Katar’da ev hizmetlerinde çalışanlarla ilgili yeni hukuki düzenleme yürürlüğe girdi. Katar Emiri tarafından yayınlanan yeni kanuna göre, ev hizmetlisi, dadı, aşçı, bahçıvan gibi evlerde istihdam edilenler, 18 yaşın altında ve 6o yaşın üstünde olamayacak, günde 10 saatten fazla çalıştırılamayacak, haftada bir gün izinli sayılacak, ücretleri aylık ve düzenli olarak ödenecek ve işten ayrıldıklarında kıdem tazminatı alabilecekler. Körfez ülkelerindeki yabancı çalışanların, özellikle evlerde çalışanların karşılaştığı olumsuzluklar sık sık gündeme geliyor ve ülkeler arasında hukuki ve diplomatik krizlere neden oluyor.

Katar ve ABD yeni bir ortak askeri indirme tatbikatı yaptılar. Tek günlük tatbikatta Katar’daki ABD üssünde bulunan askerlerle, Katar ordusuna bağlı askerler görev aldı.

Katar’da geçtiğimiz Mayıs Ayında, Katar’ın resmi haber ajansı QNA’nın sosyal medya hesaplarını ele geçirerek sahte haber ve yorumlar yayınlanması ile ilgili olarak Türkiye’de beş kişinin yakalandığı duyuruldu. Kimlik ve milliyetleri açıklanmayan şüphelilerle ilgili Katar Baş Savcılığı “Türkiye’deki dostlarımız bizi bilgilendirdiler, soruşturma devam ediyor” şeklinde bir açıklama yaptı.

Umman

Umman 2016 yılında uluslararası iş dünyasından, bir önceki yıla göre 1 milyar dolar daha fazla olmak üzere, 7 milyar dolarlık doğrudan dış yatırım elde etti. Bu tutarın yaklaşık yarısı İngiliz şirketlerinden geldi. Sektörel olarak petrol ve doğalgaz alanındaki yatırımlar başı çekerken, emlak, turizm, eğitim, sanayi ve sağlık alanında da yabancı yatırımlarda artış görülüyor. Bu arada Umman ekonomisinin 2017’nin ilk çeyreğinde %13 oranında büyüme gösterdiği duyuruldu. Büyümenin temel nedeni, uluslararası piyasalarda önceki yıla göre daha yüksek seyreden ham petrol fiyatları.

AKRA İçin Derleyen: Sedat Yüksel